اگر تصميم گرفته‌ايد به لينوكس مهاجرت كند، يكي از اولين سوالاتي كه ممكن است از خود بپرسيد اين است: «نصب و آپديت نرم افزار در لينوكس از طريق رابط گرافيكي كاربري (GUI) چگونه است؟» براي اين كار يك برنامه اختصاصي با رابط كاربري گرافيكي وجود دارد كه امكان نصب نرم افزار روي سيستم عامل لينوكس را ميسر مي‌كند. ما يادگيري نحوه نصب نرم افزار لينوكس را به شما توضيح مي‌دهيم.
رابط گرافيكي كاربري چيست؟
رابط كاربري گرافيكي يك رابط گرافيكي است كه يك نمايش بصري از ارتباطات ارائه شده به كاربر را براي تعامل آسان با دستگاه ارائه مي‌دهد. اين رابط كاربري شامل نمايش گرافيكي دكمه‌ها و نمادها است كه نحوه ارتباط كاربر با دستگاه را از طريق اين نمادها به جاي ارتباط مبتني بر متن يا دستور انجام مي‌دهد. رابط كاربري گرافيكي در واقع زبان كاربر را ترجمه مي‌كند كه شامل دستورات ساده يك خطي، تك كليك و دوبار كليك به زبان ماشين يا زبان اسمبلي هستند.
براي نصب و آپديت نرم افزار در لينوكس به يك رابط گرافيكي كاربري نياز است. اين مهم در قالب مدير بسته (Package Manager) ارائه مي‌شود. مدير بسته مجموعه‌اي از ابزارهايي است كه به خودكارسازي فرآيند نصب، ارتقاء، پيكربندي و حذف نرم افزار در توزيع لينوكس كمك مي‌كند. توزيع لينوكس سيستم عاملي است كه بر پايه هسته لينوكس ساخته شده است.
انواع مدير بسته عبارتند از:
- DPKG: مدير بسته پايه براي توزيع‌هاي مبتني بر دبيان است.
- Apt: يك فرانت‌اند براي سيستم DPKG، كه در توزيع‌هاي مبتني بر دبيان مانند اوبونتو، لينوكس مينت و سيستم عامل ابتدايي يافت مي‌شود.
- Apt-get: يك نماي ظاهري غني براي سيستم DPKG است كه در توزيع‌هاي مبتني بر دبيان ديده مي‌شود.
- RPM: مدير بسته پايه موجود در توزيع‌هاي مبتني بر Red Hat، مانند Red Hat Enterprise Linux، CentOS و Fedora است.
- Yum: يك فرانت‌اند براي سيستم RPM است كه در توزيع‌هاي مبتني بر Red Hat يافت مي‌شود.
- Dnf: يك فرانت‌اند با ويژگي‌هاي غني براي سيستم RPM است.
- ZYpp: در SUSE و OpenSUSE يافت مي‌شود.
- Pacman: مدير بسته براي توزيع‌هاي مبتني بر لينوكس Arch است.
سردرگمي مدير بسته براي كاربران جديد در جايي اين است كه توزيع‌هايي مانند اوبونتو شامل DPKG و Apt هستند. تفاوت اين است كه دستور dpkg براي نصب يك فايل .deb محلي استفاده مي‌شود، در حالي كه دستور apt قادر به نصب نرم افزار از يك مخزن است. همين امر براي توزيع‌هاي مبتني بر Red Hat نيز صادق است، جايي كه دستور rpm براي نصب فايل‌هاي .rpm استفاده مي‌شود، در حالي كه yum و dnf مي‌توانند نرم‌افزار را از مخازن ريموت نصب كنند.
مخزن چيست؟
تقريباً هر توزيع لينوكس قادر به استفاده از مخازن ريموت براي نصب نرم افزار است. مخزن يك سرور راه دور است كه شامل مجموعه‌اي از نرم افزارهاي قابل نصب است. مخازن پيش فرضي وجود دارند كه يك توزيع از آنها آگاه است. توزيع‌هاي شخص ثالثي نيز وجود دارند كه مي توان به سيستم خود اضافه كرد. هنگامي كه يك مخزن شخص ثالث اضافه شد، هر بسته نرم افزاري لينوكس موجود در آن مخزن مي‌تواند بر روي سيستم نصب شود.
نحوه نصب نرم افزار روي لينوكس از طريق رابط كاربري گرافيكي چگونه است؟
بسته به توزيع شما، ابزارهاي رابط كاربري گرافيكي مختلفي وجود دارد. در ازير يك نمونه آورده شده است:
- لينوكس اوبونتو: نرم افزار اوبونتو
- سيستم عامل ابتدايي: AppStore
- نرم افزار گنوم: هر توزيعي كه دسكتاپ گنوم را اجرا مي‌كند.
- Discover: ابزار رابط كاربري گرافيكي KDE
از آنجايي كه لينوكس اوبونتو يكي از محبوب‌ترين و كاربرپسندترين توزيع‌هاي لينوكس است، ما در لينوكس اوبونتو 18.04 نحوه نصب نرم افزار را آموزش مي‌دهيم.
- نماد نرم افزار (كيف نارنجي با A در مركز)
- پس از باز شدن نرم افزار اوبونتو، روي جستجو در گوشه سمت راست بالا كليك كنيد.
- برنامه‌اي مورد نظر خود را جستجو كنيد.
- روي دكمه «Install» را در صفحه برنامه كيك كنيد.
- وقتي از شما خواسته شد، رمز عبور كاربري خود را تايپ كنيد.
- اجازه دهيد نصب كامل شود.
افزودن مخازن از رابط كاربري گرافيكي
البته، كاري كه ما به تازگي انجام داديم فقط براي نرم افزار موجود در مخازن پيش فرض اعمال مي‌شود. اگر مخزن شخص ثالثي مي‌خواهيد، ممكن است مجبور شويد نرم افزار ديگري را باز كنيد. به عنوان مثال، با لينوكس اوبونتو، برنامه «Software & Updates» را باز مي كنيد. اگر توزيع شما داراي دسكتاپ KDE باشد، نه تنها مي‌توانيد نرم افزار را از داخل «Discover» نصب كنيد بلكه مي‌توانيد همه مخازن را از داخل همان ابزار اضافه كنيد.
با رعايت مثال ما، برنامه «Software & Updates» را باز كنيد. در پنجره نمايش داده شده، موارد زير را انجام دهيد:
- تب «Other Software» را انتخاب كنيد.
- دكمه «Add» را فشار دهيد.
- خط كامل apt را براي مخزن اضافه شده تايپ كنيد.
- روي دكمه «Add Source» را كليك كنيد.
- رمز كاربري خود را تايپ كنيد.
- نصب نرم افزار در لينوكس انجام شد.
كلام آخر
نصب و آپديت نرم افزار در لينوكس از طريق رابط گرافيكي كاربري از بهترين راهكارها براي نصب برنامه در اين سيستم عامل است. راه‌هاي ديگري نيز وجود دارند اما اين روش به دليلي راحتي كار توصيه مي‌شود. هر يك از مراحل بالا را انجام دهيد تا بتواند نرم ازار مورد نظر خود را در لينوكس نصب كنيد.
